สูตรในการใช้สาร Senolytic agents ผสมกันระหว่าง Dasatinib และ Quercetin (D + Q) ช่วยเพิ่มความจําและแรงจูงใจ, ช่วยลดการอักเสบของสมอง และลดการเสื่อมสภาพของระบบประสาท ในหนูทดลองที่ได้รับบาดเจ็บที่สมอง
การอักเสบเรื้อรังของสมองเป็นอาการหลักของ TBI (Traumatic Brain Injury) ซึ่งนักวิทยาศาสตร์คาดการณ์ว่า จะก่อให้เกิดความเสื่อมของระบบประสาท การอักเสบดังกล่าว อาจเกิดจากเซลล์ชราภาพซึ่งมีส่วนช่วยขับเคลื่อนกระบวนการชรา
ปัจจุบัน นักวิจัยจาก Augusta University ในจอร์เจียแสดงให้เห็นว่า Senolytic agents ซึ่งเป็นสารที่เลือกทำลายเฉพาะเซลล์ชรา/เสื่อมสภาพ ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อผู้ป่วย TBI โดยการบรรเทาอาการเสื่อมของระบบประสาท ตามที่รายงานใน Frontiers of Neuroscience Dr. Wang และเพื่อนร่วมงานแสดงให้เห็นว่า การผสมสาร senolytic D + Q จะช่วยปกป้องสมองจากการอักเสบ การเสื่อมของระบบประสาท และการสูญเสียความทรงจำในหนูหลังเกิด TBI
สาร Senolytics ช่วยรักษาการสูญเสียความจำ การอักเสบ และการเสื่อมของระบบประสาท
ในการทดลองกับหนูที่เป็น TBI Dr. Wang และเพื่อนร่วมงาน ได้ใช้อุปกรณ์ที่มีความแม่นยำเพื่อส่งผลกระทบโดยตรงต่อสมอง หนึ่งเดือนหลังจาก TBI, สาร D + Q จะถูกป้อนให้กับหนูเป็นเวลา 3 วันติดต่อกันต่อสัปดาห์เป็นเวลา 13 สัปดาห์
หลังจากการรักษาด้วย D + Q นักวิจัยได้ประเมินการเรียนรู้และความทรงจำของหนู TBI ในการทดลอง พวกเขานำหนูมาใส่ไว้ในเขาวงกต (Barnes maze text) และวัดเวลาที่พวกมันใช้เพื่อหลบหนีออกมา ผลการวิจัยพบว่า การรักษาด้วย D + Q ช่วยลดเวลาในการหลบหนีได้อย่างมาก โดยแนะนำว่าการบำบัดด้วยสาร senolytic จะรักษาความทรงจำได้แม้หลังจาก TBI เป็นเวลา 1 เดือนไปแล้ว
เพื่อทดสอบพฤติกรรมที่คล้ายกับภาวะซึมเศร้า, หนู TBI จึงถูกนำมาใส่ลงในสระน้ำ พอหนูเริ่มจะจมน้ำ ทีมวิจัยก็จะจับหนูขึ้นมาจากสระน้ำ การที่หนูไม่ว่ายน้ำแสดงว่า หนูไม่มีแรงจูงใจที่จะช่วยเหลือตัวเอง จากการทดลองพบว่า หนู TBI ที่ไม่ได้รับการรักษา จะว่ายน้ำได้นานประมาณครึ่งหนึ่งของหนูปกติ ซึ่งทีมงานถือว่าหนู TBI กลุ่มนี้มีอาการซึมเศร้า ส่วนหนู TBI ที่ได้รับการรักษาด้วย D +Q สามารถว่ายน้ำได้นานเท่ากันกับหนูปกติ ซึ่งน่าจะบ่งชี้ว่า D + Q ช่วยป้องกันภาวะซึมเศร้าได้
Wang et al., 2023 | Front. Neurosci. - การบำบัดด้วยสาร Senolytic ช่วยรักษาความทรงจำและป้องกันอาการซึมเศร้า เมื่อเปรียบเทียบกับหนู TBI (TBI+VH) พบว่า หนู TBI ที่ได้รับการรักษาด้วย D+Q (TBI+D&Q) จะมีเวลา escape latency และเวลาที่ไม่เคลื่อนไหวลดน้อยลง ซึ่งบ่งบอกว่า หน่วยความจำและแรงจูงใจที่ดีขึ้นตามลำดับ
Wang และเพื่อนร่วมงานตรวจสอบต่อไปว่า การรักษาด้วย D + Q ช่วยเพิ่มความจำและแรงจูงใจของหนู TBI โดยการลดการอักเสบของสมองได้หรือไม่ เหตุผลที่อยู่เบื้องหลังก็คือ เป็นที่ทราบกันว่า เซลล์ชราภาพ/เสื่อมสภาพ จะหลั่งโปรตีนที่ก่อให้เกิดการอักเสบ (Pro-inflammatory protein) ออกมา ดังนั้นการเอาเซลล์เหล่านี้ออกไป ก็น่าจะลดโปรตีนที่ทำให้เกิดการอักเสบเหล่านี้ออกจากสมองได้
แท้จริงแล้ว นักวิจัยพบว่า D + Q ช่วยลด pro-inflammatory protein ที่สำคัญที่เรียกว่า IL-6 ซึ่งจะเพิ่มสูงขึ้นในหนู TBI ที่ไม่ได้รับการรักษา การค้นพบนี้ ชี้ให้เห็นว่า D + Q ช่วยลดการอักเสบของสมองโดยการกำจัดเซลล์ชราภาพและโปรตีนที่ก่อให้เกิดการอักเสบ ที่พวกมันหลั่งออกมา ซึ่งจะช่วยให้ความจำและแรงจูงใจดีขึ้นในหนู TBI
Wang et al., 2023 | Front. Neurosci. - การบำบัดด้วยสาร Senolytic ช่วยลดการอักเสบของสมอง เมื่อเปรียบเทียบกับหนู TBI ที่ไม่ได้รับการรักษาด้วย D+Q (สีเทา, VH), หนู TBI ที่ได้รับการรักษาด้วย D+Q (สีเทา, D+Q) มีระดับ IL-6 ในสมองลดลง ซึ่งบ่งบอกถึงการอักเสบที่ลดลง
การอักเสบเรื้อรัง จะทำให้อวัยวะเสื่อมและเซลล์ตายได้ ถ้าเกิดที่สมอง เรียกความเสื่อมของเนื้อเยื่อดังกล่าวนี้ว่า การเสื่อมของระบบประสาท (Neurodegeneration) เนื่องจากการรักษาด้วย D + Q ช่วยลดการอักเสบของสมองในหนู TBI Wang และเพื่อนร่วมงาน จึงตรวจวัดการเสื่อมของระบบประสาทเพื่อตรวจสอบว่า สิ่งนี้ลดลงด้วยหรือไม่
ในการทำเช่นนั้น นักวิทยาศาสตร์จากจอร์เจียได้ใช้ฟลูออโร-เจด ซี (Fluoro-Jade C: FJC) ซึ่งเป็นสีย้อมเรืองแสงที่ย้อมเซลล์ประสาทที่เสื่อมสภาพ ทำให้สามารถตรวจพบความเสื่อมด้วยกล้องจุลทรรศน์พิเศษได้ ซึ่งพบว่าการย้อมสี FJC ได้เพิ่มระดับในพื้นที่สมองหลายแห่งของหนู TBI ที่ไม่ได้รับการรักษา ซึ่งเมื่อเทียบกันแล้ว สีที่ย้อมด้วย FJC ลดลงอย่างเห็นได้ชัดเจนในหนู TBI ที่รักษาด้วย D + Q การค้นพบเหล่านี้ชี้ให้เห็นว่า D + Q ช่วยลดการเสื่อมของระบบประสาทได้
Wang et al., 2023 | Front. Neurosci. - การบำบัดด้วยสาร Senolytic ช่วยลดการเสื่อมของระบบประสาท เมื่อเปรียบเทียบกับหนู TBI ที่ไม่ได้รับการรักษาด้วย D+Q (VH), หนู TBI ที่ได้รับการรักษาด้วย D+Q (D+Q) พบว่าการเสื่อมของระบบประสาทลดน้อยลง (IF intensity of Fluoro JC) ในหลายพื้นที่ของสมอง ได้แก่ สมองส่วนคอร์เท็ค (Cortex), CA1 และ บริเวณ dentate gyrus (DG) ของสมองส่วนฮิบโปแคมปัส และ lateral posterior (LP) thalamus.
โดยรวมแล้ว การค้นพบของ Wang และเพื่อนร่วมงานชี้ให้เห็นว่า D + Q ช่วยรักษาความทรงจำของหนู TBI โดยการลดการอักเสบของสมองและบรรเทาอาการเสื่อมของระบบประสาท เนื่องจาก D + Q ได้รับยา 1 เดือนหลังจากเกิด TBI และยา D + Q สามารถรักษาผลที่ตามมาของ TBI ได้นานหลังจากเกิดอาการบาดเจ็บที่สมองในระยะแรก
การบาดเจ็บที่สมองบาดแผลและการเร่งสมองให้แก่เร็วขึ้น
การวิจัยล่าสุดชี้ว่า TBI จะไปเร่งความแก่ชราของสมอง ซึ่งรวมถึงการสูญเสียความทรงจำจากการอักเสบของสมอง และการเสื่อมของระบบประสาท นอกจากนี้ การศึกษาเมื่อเร็วๆ นี้ (R) แสดงให้เห็นว่า ผู้ป่วย TBI จะมีสมองที่ "แก่" มากกว่าปกติ ด้วยการประเมิน โดยการวัดระดับการเสื่อมของระบบประสาท ซึ่งมีความสัมพันธ์กับ ความจำทางคำพูด (verbal memory) ที่ไม่ดี
เมื่อดูจากความเหมือนกันระหว่าง TBI กับการแก่ของสมอง เป็นไปได้ว่า การบำบัดด้วยสาร Senolytics ซึ่งก็รวมทั้ง D + Q ด้วย อาจช่วยให้สมองแก่ช้าลงได้ แม้ว่ายังไม่มีการศึกษาที่ทดสอบแนวคิดนี้ในมนุษย์ แต่แนวคิดนี้ได้รับการสนับสนุนจากการศึกษาในสัตว์ทดลอง ตัวอย่างเช่น senolytic ABT-737 ช่วยเพิ่มความจำและลดการอักเสบ (R) ในหนูทดลองที่เป็นโรคอัลไซเมอร์ นอกจากนี้ ยังมี ABT-263 ซึ่งเป็นสาร senolytic อีกชนิดหนึ่ง ที่ช่วยเพิ่มความจำของหนูโตเต็มวัยได้ (R)
