งานวิจัย: การกินน้อย (Caloric Restriction) ลงช่วยลดโมเลกุลที่เร่งวัยในเลือดได้
- dr.bunlue
- May 16
- 2 min read
สาระสำคัญ:
ผู้ใหญ่วัยกลางคน ที่รับประทานแคลอรี่ลดน้อยลง 25% (เฉลี่ย 12%) ในช่วง 2 ปี มีแนวโน้มว่าจะมีระดับโปรตีนที่อาจเป็นตัวขับเคลื่อนกระบวนการสูงวัยลดน้อยลง
โปรตีนเหล่านี้ ช่วยทำนายความเสี่ยงของการเกิดความผิดปกติในการส่งสัญญาณอินซูลิน
ในฐานะส่วนหนึ่งของการศึกษานี้อย่างละเอียด นักวิทยาศาสตร์จาก Mayo Clinic ซึ่งเป็นองค์กรการแพทย์ที่ไม่แสวงหาผลกำไรอันดับต้น ๆ ของโลก พบว่า การจำกัดแคลอรี่ (CR) ช่วยลดโปรตีนที่เกี่ยวข้องกับ เซลล์ชราภาพ (senescent cells) ซึ่งเป็นเซลล์ที่เชื่อกันว่า ขับเคลื่อนกระบวนการสูงวัย (R)
เซลล์ชราภาพ (Senescent cells) : ตัวการเร่งอายุให้แก่เร็วขึ้น
เชื่อกันว่าเซลล์ชราภาพพวกนี้ จะขับเคลื่อนกระบวนการชราโดยการปล่อยโปรตีนต่างๆ เข้าสู่กระแสเลือด ซึ่งทำให้อวัยวะต่างๆ ทั่วร่างกายเสียหาย เมื่อพิจารณาความเสียหายของอวัยวะอย่างต่อเนื่อง จะนำไปสู่โรคเรื้อรังและอัตราการเสียชีวิตที่สูง ดังนั้น การลดระดับโปรตีนเหล่านี้ อาจจะช่วยชะลอการเกิดโรคและยืดอายุขัยได้
Senolytics กำจัดเซลล์ชราภาพ
CR (Caloric Restriction) เป็นวิธีการยืดอายุที่มีประสิทธิภาพที่สุดในสัตว์ ทำให้นักวิทยาศาสตร์พยายามหาวิธีเลียนแบบผลของ CR โดยการนำยามาศึกษาใหม่หรือใช้สารธรรมชาติในปริมาณสูง การศึกษาของ Mayo Clinic ในปัจจุบันชี้ให้เห็นว่า สารเซโนไลติกส์ (senolytics) ซึ่งเป็นสารประกอบที่ใช้กำจัดเซลล์ชราภาพ เป็นหนึ่งในวิธีการที่ใช้เลียนแบบดังกล่าวได้ การศึกษาเดียวกันของ Mayo Clinic ยังแสดงให้เห็นว่า เซลล์ชรามีความเกี่ยวข้องกับอายุขัยที่สั้นลงในมนุษย์ (R)
ขณะนี้ มีการทดลองทางคลินิกมากกว่า 30 รายการที่กำลังทดสอบผลของสารเซโนไลติกส์ต่อโรคที่เกี่ยวข้องกับอายุ เช่น อัลไซเมอร์ โรคข้ออักเสบ และโรคอ้วน และเมื่อการศึกษาสิ้นสุดลง ผลลัพธ์อาจชี้ให้เห็นว่า เซโนไลติกส์สามารถเลียนแบบผลการต่อต้านวัย ที่เกิดจากการกินน้อยได้
รายละเอียดการศึกษา
ผู้เข้าร่วมการศึกษา เป็นคนวัยกลางคนที่มีสุขภาพดีในช่วงกลางวัย (อายุประมาณ 38 ปี) จำนวน 128 คน ได้รับคำแนะนำให้ลดการรับประทานแคลอรี่ลง 25% เป็นเวลา 2 ปี — กลุ่ม การจำกัดแคลอรี่ (CR)
ในขณะที่อีกกลุ่มจำนวน 71 คนได้รับอนุญาตให้กินตามใจชอบ — กลุ่ม ab libitum (AL, ละติน แปลว่า “ตามใจชอบ”) ซึ่งเป็นภาษาละตินแปลว่า "ตามความพอใจ"
ทั้งสองกลุ่มส่วนใหญ่เป็นคนผิวขาว (~75%) และเป็นผู้หญิง (~70%)
ผลลัพธ์
เมื่อเทียบกับกลุ่ม AL, พบว่า กลุ่ม CR มีแนวโน้มที่จะมีโปรตีนที่เกี่ยวข้องกับเซลล์ชราภาพในเลือดน้อยกว่า
อย่างไรก็ตาม ควรสังเกตว่าโปรตีนที่วัดได้นั้นไม่เฉพาะเจาะจงกับเซลล์ชราภาพเพียงอย่างเดียว และอาจถูกหลั่งออกมาจากเซลล์ประเภทอื่นด้วยก็ได้
นอกจากนี้ นักวิจัยไม่ได้วัดโดยตรงว่า CR สามารถกำจัดเซลล์ชราได้เหมือนสารเซโนไลติกส์หรือไม่
ตัวอย่างโปรตีนที่เกี่ยวข้องกับเซลล์ชราลดลงในกลุ่มที่จำกัดแคลอรี่ (CR) หลังจาก 12 และ 24 เดือน เมื่อเทียบกับกลุ่ม AL กลุ่ม CR มีระดับ TNFR1 ในเลือดลดลง ซึ่งเป็นโปรตีนที่เกี่ยวข้องกับการกระตุ้นการตอบสนองการอักเสบของเซลล์
Caloric Restriction และความเชื่อมโยงกับโรคเบาหวาน
นักวิทยาศาสตร์ของ Mayo Clinic ยังพบว่า การเปลี่ยนแปลงของโปรตีนที่เกี่ยวข้องกับเซลล์ชราสามารถทำนายความเสี่ยงของการเกิด ภาวะดื้อต่ออินซูลิน ซึ่งเป็นปัจจัยนำไปสู่โรคเบาหวาน แม้ว่าการทำนายนี้จะไม่แสดงความสัมพันธ์เชิงสาเหตุและผลลัพธ์โดยตรง แต่ก็ชี้ให้เห็นถึงกลไกที่ CR อาจช่วยป้องกันโรคเบาหวานและโรคที่เกี่ยวข้องกับอายุอื่น ๆ เช่น โรคอ้วน
โดยรวมแล้วผู้วิจัยกล่าวว่า
"สรุปแล้ว ผลลัพธ์ของเราแสดงให้เห็นว่า การจำกัดแคลอรี่ในระดับปานกลางเป็นเวลา 2 ปี พร้อมกับการได้รับสารอาหารที่เพียงพอ ช่วยลดเครื่องหมายของเซลล์ชราในคนวัยหนุ่มสาวถึงกลางวัยที่สุขภาพดีและไม่มีโรคอ้วน"
ความผันผวนของโปรตีน
ในทั้งกลุ่ม AL และ CR โปรตีนหลายชนิดที่เกี่ยวข้องกับเซลล์ชราไม่ได้แสดงแนวโน้มการเพิ่มขึ้นหรือลดลงอย่างสม่ำเสมอระหว่างการติดตามผลที่ 12 และ 24 เดือน ความแตกต่างหลายอย่างระหว่างกลุ่ม AL และ CR เป็นผลมาจากความผันผวนในแต่ละปี
ตัวอย่างความผันผวนของโปรตีนที่เกี่ยวข้องกับเซลล์ชราที่แตกต่างอย่างมีนัยสำคัญ หลังจาก 12 เดือน ระดับ VEGF (โปรตีนที่เกี่ยวข้องกับการสร้างหลอดเลือดใหม่) เพิ่มขึ้นในกลุ่ม AL และลดลงในกลุ่ม CR ส่งผลให้มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญระหว่างสองกลุ่ม แต่หลังจาก 24 เดือน เกิดสิ่งที่ตรงกันข้าม และไม่มีความแตกต่างระหว่างกลุ่มอีกต่อไป
ข้อเสนอสำหรับการศึกษาต่อไป
การศึกษาระยะสั้นที่มีจุดทดสอบมากขึ้น อาจช่วยให้เข้าใจความผันผวนของโปรตีนเหล่านี้ตามเวลาได้ดีขึ้น ตัวอย่างเช่น การศึกษา 6 เดือน ที่วัดระดับโปรตีนทุกเดือน (6 จุดตรวจสอบ) จะแสดงให้เห็นว่าโปรตีนเหล่านี้เปลี่ยนแปลงอย่างไรในคนปกติ (กลุ่มคล้าย AL) และคนที่ควบคุมอาหาร (กลุ่มคล้าย CR)
การศึกษาระยะสั้นนี้อาจช่วยออกแบบการศึกษาระยะยาวได้ เช่น หากพบว่าโปรตีนเหล่านี้ไม่ผันผวนมากภายใน 6 เดือน การศึกษาต่อไปอาจวัดทุก 6 เดือน เป็นเวลา 3 ปีหรือนานกว่า
สรุปท้าย
การทำความเข้าใจกลไกและการเปลี่ยนแปลงของโปรตีนที่เกี่ยวข้องกับเซลล์ชราในมนุษย์ยังคงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการวิจัยในอนาคต
อ้างอิง
Aversa, Z., White, T. A., Heeren, A. A., Hulshizer, C. A., Saul, D., Zhang, X., A. Molina, A. J., Redman, L. M., Martin, C. K., Racette, S. B., Huffman, K. M., Bhapkar, M., Khosla, S., Das, S. K., Fielding, R. A., Atkinson, E. J., & LeBrasseur, N. K. Calorie restriction reduces biomarkers of cellular senescence in humans. Aging Cell, e14038. https://doi.org/10.1111/acel.14038
Hozzászólások